کوروش بزرگ

کوروش هخامنشی Cyrus The Great

کوروش بزرگ

کوروش هخامنشی Cyrus The Great

این وبلاگ می خواهد به کوروش بزرگ بدون هیچ گونه جانبداری از دیدگاه های خاصی بپردازد. تلاش فراوان می شود تا نوشته ها مستند باشند.

بایگانی

کوروش دوم (به پارسی باستان: 𐎤𐎢𐎽𐎢𐏁) که به کوروش بزرگ و کوروش کبیر مشهور است، بنیان‌گذار و نخستین شاه شاهنشاهی هخامنشی بود که در بین سال‌های ۵۵۹ تا ۵۲۹ پیش از میلاد، بر نواحی گسترده‌ای از آسیا حکومت می‌کرد. کوروش در استوانهٔ خود که در بابل کشف شده، خودش را «فرزند کمبوجیه، شاه بزرگ انشان، نوادهٔ کوروش، شاه بزرگ انشان، نوادهٔ چیش‌پیش، شاه بزرگ انشان، از خانواده‌ای که همیشه پادشاه بوده‌است» معرفی می‌کند. به گفتهٔ هرودوت، کوروش نسب شاهانه داشته‌است و به‌جز کتزیاس، دیگر نویسندگان یونانی، ماندانا دختر آستیاگ را مادر کوروش دانسته‌اند و گزارش داده‌اند که کوروش حاصل ازدواج کمبوجیه یکم و ماندانا بوده‌است. برخی از مورخان امروزی این روایت را معتبر می‌دانند اما برخی دیگر اعتقاد دارند رواج این روایت ریشه‌های سیاسی داشته‌است و هدفش این بوده که از بنیان‌گذار شاهنشاهی هخامنشی، مردی نیمه‌مادی بسازد تا مادها را با فرمانروایی پارس‌ها آشتی دهد و اصولاً رابطه‌ای بین ماندانا دختر آستیاگ و کوروش قائل نیستند و آن را افسانه می‌دانند.

دربارهٔ کودکی و جوانی کوروش و سال‌های اولیهٔ زندگی او روایات متعددی وجود دارد؛ اگرچه هر یک سرگذشت تولد وی را به شرح خاصی نقل کرده‌اند، اما شرحی که آنها دربارهٔ ماجرای زایش کوروش ارائه داده‌اند، بیشتر شبیه افسانه‌است. هرودوت در مورد دستیابی کوروش به قدرت، چهار داستان نقل می‌کند؛ ولی فقط یکی از آنها را معتبر می‌داند. طبق نظر گزنفون از قرن پنجم تا چهارم پیش از میلاد مسیح یک سلسله داستان‌های متفاوت دربارهٔ کوروش نقل می‌شده‌است.

کوروش ابتدا علیهٔ شاه ماد طغیان کرد و سپس به پایتخت حکومت ماد در هگمتانه یورش برد و با کمک‌هایی که از درون سپاه ماد به او شد، هگمتانه را فتح کرد. سپس کرزوس، شاه لیدیه را شکست داد و به‌سوی سارد لشکر کشید و پس از دو هفته، شهر سارد به اشغال نیروهای ایرانی درآمد. کوروش مسئولیت فتح دیگر شهرهای آسیای صغیر را به فرماندهانش واگذار کرد و خود به اکباتان بازگشت و به‌سوی «پارت»، «زرنگ»، «هرات»، «خوارزم»، «باختر»، «سغد»، «گندار»، «ثه‌تَ‌گوش» و «اَرَخواتیش» لشکر کشید. جزئیات این جنگ‌ها در تاریخ ثبت نشده‌است و اطلاع کمی دربارهٔ کیفیت این نبردها وجود دارد.

در بهار سال ۵۳۹ پیش از میلاد، کوروش آهنگ تسخیر بابل را کرد و وارد جنگ با بابل شد. به گواهی اسناد تاریخی و عقیدهٔ پژوهشگران، فتح بابل بدون جنگ بوده‌است و توسط یکی از فرماندهان کوروش به‌نام گئوبروه در شب جشن سال نو انجام شد. هفده روز پس از سقوط بابل، در روز ۲۹ اکتبر سال ۵۳۹ پیش از میلاد، خود کوروش وارد پایتخت شد. تصرف بابل نقطهٔ عطفی بود که باعث ایجاد تعادل بین قدرت‌های درگیر در آسیای غربی شد و زمینهٔ بازگشت یهودیان تبعیدی به میهن‌شان در اسرائیل را فراهم کرد. کوروش همچنین دستور داد که پرستش‌گاه اورشلیم را بازسازی کنند و ظروف و اشیای طلایی و نقره‌ای را که نبوکدنصر از اورشلیم ربوده بود، به یهودیان تحویل داد.

استوانهٔ کوروش پس از شکست دادن نبونعید و تصرف بابل، نوشته شده و به منزلهٔ سند و شاهد تاریخی پرارزشی‌است. در سال ۱۹۷۱ میلادی، سازمان ملل متحد استوانهٔ کوروش را به همهٔ زبان‌های رسمی سازمان منتشر کرد و بدلی از این استوانه در مقر سازمان ملل در شهر نیویورک قرار داده شد.

هرودوت گزارش می‌دهد که کوروش در جنگ با ماساگت‌ها کشته شد؛ ولی این دیدگاه را اکثر مورخان جدید رد می‌کنند و معتقدند که داستان هرودوت ساختگی است. تنها منبع موثق کهنی که غیرمستقیم به مرگ کوروش اشاره می‌کند، دو لوح و سند گلی یافت‌شده در بابل است که نخستین آن مربوط به دوازدهم اوت ۵۳۰ پیش از میلاد است که تاریخ آن «نهمین سال کورش، شاه کشورها» را نشان می‌دهد. سند دوم که مربوط به سی و یکم اوت ۵۳۰ پیش از میلاد است، «سال آغاز فرمانروایی کمبوجیه، شاه کشورها» را بر خود دارد. این دو سند که در ظاهر اهمیت چندانی ندارند، در واقع نشان می‌دهند که کوروش در فاصلهٔ بین ۱۲ تا ۳۱ اوت سال ۵۳۰ پیش از میلاد درگذشته‌است و یا حداقل، خبر درگذشت وی و بر تخت‌نشینی کمبوجیه در این تاریخ به بابل رسیده‌است.

پیش از سال ۵۵۰ قبل از میلاد پارس‌ها نقش به سزایی در تحولات دنیا بازی نمی‌کردند اما در این سال پیروزی‌ها و فتوحات کوروش بر سلاطین همسایه آغاز گردید. کوروش یک نظامی نابغه بود، به طوری که بین سال‌های ۵۵۰ تا ۵۳۹ پیش از میلاد با فرماندهی موفق لشکریانش پیروزی‌های متعددی کسب نمود. گستردگی پهنه حکومت کوروش تا سال ۵۳۹ پیش از میلاد از شرق، رود سند در هندوستان و از غرب، آناتولی بود. این قلمرو حکومتی ۳۲۰۰ کیلومتر طول داشت.




  • محمد رشیدیان سیکه وندی
[ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ]-ni-Šu 1 [. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ] his troops
[ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ]-ki-ib-ra-tim 2 [ . . . . . . . . . . . . four] quarters of the world
[. . . ]-ka gal ma tu-û i Š -Šak-na a-na e-nu-tu ma-ti- Šu 3 [ . . . ] a weakling was established as ruler over his land
Ši-[ . . . . . . . . . . ta-am]-Ši-li ú- Ša-aŠ-ki-na si-ru-Š u-un 4 and [ . . . . . ] a similar one he appointed over them,
ta-am-Ši-li É-sag-ila i-te-[. . . . . . -ti]m a-na Uriki ù si-it-ta-tim ma-ha-za 5 like Esagila he made [ . . . ] to Ur and the rest of the cities,
pa-ra-as la si-ma-a-ti- Šu-nu ta-[ . . . . . l]i û-mi- Šá-am-ma id-di-ni-ib-bu-ub ù ana na-ak-ri-tim 6 a command dishonoring them [ . . . . . ] he planned daily and in enmity,
sat-tuk-ku ù-Šab-ti-li ú-ad-[di . . . . . . iŠ] -tak-ka-an ki-rib ma-ha-zi pa-la-ha iluMarduk Šar ilâni [Šá]-qi- Še a-Šu-uŠ- Šu 7 he caused the daily offering to cease; he appointed [ . . . ] he established within the city. The worship of Marduk, king of the gods [ . . . ]
li-mu-ut-ti ali-Šu [i-te]-ni-ip-pu-uŠ û-mi- Šá-am-ma na-[. . . . niŠe ] i-na ab-Ša-a-ni la ta-ap-Š ú-úh -tim ú-hal-li-iq kul-lat-si-in 8 he showed hostility toward his city daily
[ . . . ] his people; he brought all of them to ruin through servitude without rest.
a-na ta-zi-im-ti-Ši-na iluEllil lililani iz-zi-iŠ i-gu-ug-ma [ . . . ] ki-su-úr-Šú-un ilâni a- Ši-ib lib-bi-Š ú-nu i-zi-bu ad-ma-an- Šú-un 9 On account of their complaints, the lords of the gods became furiously angry and left their land; the gods, who dwelt among them, left their homes,
i-na ug-ga-ti Šá ú- Še-ri-bi a-na ki-rib Babili ilu Marduk ti-[ . . . . ] li-sa-ah-ra a-na nap-har da-ád-mi Šá in-na-du-ú Šú-bat-su-un 10 in anger over his bringing into Babylon. Marduk [ . . . ] to all the dwelling places, which had become ruins,
ù niŠe mât Šú-me-ri ù Ak-ka-dikiŠ a i-mu-ú Ša-lam-ta-aŠ ú-sa-ah-hi-ir ka- [ . . . . ]- Ši ir-ta-Š i ta-a-a-ra kul-lat ma-ta-a-ta ka-li- Ši-na i-h i-it ib-ri-e-Šu 11 and the people of Sumer and Akkad, who were like corpses [ . . . . ] he turned and granted mercy. In all lands everywhere
iŠ-te-'-e-ma ma-al-ki i- Ša-ru bi-bil lib-bi Šá it-ta-ma-a h qa-tu-uŠ-Šú m Ku-ra-aŠŠar ali An- Šá-an it-ta-bi ni-bi-it-su a-na ma-li-ku-tim kul-la-ta nap- h ar iz-zak-ra Šú-[ma- Š u] 12 he searched; he looked through them and sought a righteous prince after his own heart, whom he took by the hand. He called Cyrus, king of Anshan, by name; he appointed him to lordship over the whole world.
mâtQu-ti-i gi-mir Um-man Man-da ú-ka-an-ni- Ša a-na Š e-pi-Šu ni Še sal-mat qaqqaduduŠa ú- Š á-ak-Ši-du ka-ta-a-Šu 13 The land of Qutu, all the Umman-manda, he cast down at his feet. The black-headed people, whom he gave his hands to conquer,
i-na ki-it-tim ú mi-Š a-ru iŠ-te-ni-'e-Ši-na-a-tim iluMarduk belu rabu ta-ru-ú niŠ e- Šu ip-Še-e-ti Šá dam-qa-a-ta ù lib-ba-Šú i-Šá-ra ha-di-i Š ip-pa-al-li-is 14 he took them in justice and righteousness. Marduk, the great lord, looked joyously on the caring for his people, on his pious works and his righteous heart.
a-na ali-Šú Bab-ilani ki a-la-ak-Šú ik-bi ú- Š a-as-bi-it-su-ma har-ra-nu Babili ki-ma ib-ri ú tap-pi-e it-tal-la-ka i-da-a-Šu 15 To his city, Babylon, he caused him to go; he made him take the road to Babylon, going as a friend and companion at his side.
um-ma-ni-Šu rap- Ša-a-tim Šá ki-ma me-e nari la ú-ta-ad-du-ú ni-ba-Šú-un kakke-Š ú-nu sa-an-du-ma i-Šá-ad-di- ha i-da-a- Šú 16 His numerous troops, in unknown numbers, like the waters of a river, marched armed at his side.
ba-lu qab-li ù ta-ha-zi ú- Še-ri-ba-aŠ ki-rib Babili ala- Šú Bab-ilaniki i-ti-ir i-na Š ap-Šá-ki m, iluNabu-na'id Šarru la pa-li-hi-Š ú ú-ma-al-la-a qa-tu-u Š- Šu 17 Without battle and conflict, he permitted him to enter Babylon. He spared his city, Babylon, a calamity. Nabonidus, the king, who did not fear him, he delivered into his hand.
niŠe Babili ka-li- Šú-nu nap-har mâtŠ ú-me-ri u Ak-ka-diki ru-bi-e ù Š ak-ka-nak-ka Šá-pal-Š ú ik-mi-sa ú-na-aŠ -Š i-qu Še-pu-u Š- Šú ih-du-ú a-na Š arru-ú-ti- Šú im-mi-ru pa-nu-uŠ - Šú-un 18 All the people of Babylon, Sumer, and Akkad, princes and governors, fell down before him and kissed his feet. They rejoiced in his sovereignty; their faces shone.
be-lu Šá i-na tu-kul-ti- Šá ú-bal-li-tu mi-tu-ta-an i-na bu-ta-qu ú pa-ki-e ig-mi-lu kul-la-ta-an ta-bi-iŠ ik-ta-ar-ra-bu- Šu iŠ-tam-ma-ru zi-ki-ir-Š ú 19 The lord, who by his power brings the dead to life, who amid destruction and injury had protected them, they joyously blessed him, honoring his name.
a-na-ku mKu-ra-aŠ Šar kiŠ-Š at Šarru rabu Šarru dan-nu Š ar Babili Šar mât Š ú-me-ri ú Ak-ka-di Šar kib-ra-a-ti ir-bit-tim 20 I am Cyrus, king of the world, the great king, the powerful king, king of Babylon, king of Sumer and Akkad, king of the four quarters of the world,
mar mKa-am-bu-zi-ia Šarru rabu Šar alu An-Š á-an mar mari mKu-ra-aŠ Šarru rabu Šar alu An-Š á-an ŠA.BAL.BAL m Š i-iŠ-pi-iŠ Š arru rabu Šar alu An-Š a-an 21 son of Cambyses, the great king, king of the city of Anshan, grandson of Cyrus, the great king, king of the city of Anshan; great-grandson of Teispes, the great king, king of the city of Anshan;
ziru da-ru-ú Ša Šarru-ú-tu Ša iluBel u ilu Nabu ir-a-mu pa-la-a-Š ú a-na tu-ub lib-bi- Šú-nu i h-Ši-ha Šarru-ut-su e-nu-ma a-na ki-rib Babili e-ru-bu sa-li-mi-i Š 22 eternal seed of royalty whose rule Bel and Nabu love, in whose administration they rejoice in their heart. When I made my triumphal entrance into Babylon,
i-na ul-si ù ri- Š á-a-tim i-na ekal ma-al-ki ar-ma-a Š ú-bat be-lu-tim iluMarduk belu rabu lib-bi ri-it-pa- Š ú Šá mare Babili ú . . . an-ni-ma û-mi- Šam a-Š e-'-a pa-la-ah- Šú 23 I took up my lordly residence in the royal palace with joy and rejoicing; Marduk, the great lord, moved the noble heart of the residents of Babylon to me, while I gave daily attention to his worship.
um-ma-ni-ia rap-Ša-tim i-na ki-rib Babili i-Šá-ad-di-ha Šú-ul-ma-niŠ nap-har mat [ Šu-me-ri] ù Akkadiki mu-gal-[l]i-tim ul ú- Šar-Ši 24 My numerous troops marched peacefully into Babylon. In all Sumer and Akkad I permitted no enemy to enter.
dannat Babili ù kul-lat ma-ha-zi- Šu i-na Šà-li-im-tim a Š -te-'-e mare Babi[li . . .] ki ma-la lib-[. . .]-ma ab- Š a-a-ni la si-ma-ti-Šu-nu Š ú-bat-su-un 25 The needs of Babylon and of all its cities I gladly attended to. The people of Babylon [and . . . ], and the shameful yoke was removed from them. Their dwellings,
an-hu-ut-su-un ú-pa-a Š -Ši-ha ú-Š á-ap-ti-ir sa-ar-ba- Šu-nu a-na ip- Še-e-ti-[ia] iluMarduk belu rabu ú-ih-di-e-ma 26 which had fallen, I restored. I cleared out their ruins. Marduk, the great lord, rejoiced in my pious deeds, and
a-na ia-a-ti mKu-ra-a ŠŠarru pa-li-ih-Š u ù mKa-am-bu-zi-ia mari si-it lib-bi-[ia ù a]-na nap- har um-ma-ni-ia 27 graciously blessed me, Cyrus, the king who worships him, and Cambyses, my own son, and all my troops,
da-am-ki-iŠ ik-ru-ub-ma i-na Ša-lim-tim ma-har-Š a ta-bi-iŠ ni-it-ta-['-id i-lu-ti- Šu] sir-ti nap-har Šarri a- Ši-ib parakke 28 while we, before him, joyously praised his exalted godhead. All the kings dwelling in palaces,
Ša ka-li-i Š kib-ra-a-ta iŠ-tu tam-tim e-li-tim a-di tam-tim Šap-li-tim a-Ši-ib kul-[. . . .] Šar-ra-ni mati A-mur-ri-i a- Ši-ib kuŠ-ta-ri ka-li-Š u-un 29 of all the quarters of the earth, from the Upper to the Lower sea dwelling [ . . . ] all the kings of the Westland dwelling in tents
bi-lat-su-nu ka-bi-it-tim ú-bi-lu-nim-ma ki-ir-ba Babili ú-na-aŠ-Š i-qu Še-pu-ú-a iŠ-tu [. . . .] a-di alu A ŠŠurki ù Šu-Š anki 30 brought me their heavy tribute, and in Babylon kissed my feet. From [ . . . ] to Asshur and Susa,
A-ga-deki mâtu E Š -nu-nak aluZa-am-ba-an aluMe-túr-nu Deriki a-di pa-at mât Qu-ti-i ma-ha-za [ Šá e-bir]-ti nâruDiqlat Š á i Š-tu ap-na-ma na-du-ú Šú-bat-su-un 31 Agade, Eshnunak, Zamban, Meturnu, Deri, with the territory of the land of Qutu, the cities on the other side of the Tigris, whose sites were of ancient foundation—
ilâni a-Ši-ib lib-bi- Šu-nu a-na aŠ-ri-Šú-nu ú-tir-ma ú-Šar-ma-a Š ú-bat da-er-a-ta kul-lat niŠe- Šu-nu ú-pa-ah -hi-ra-am-ma ú-te-ir da-ád-mi- Šu-un 32 the gods, who resided in them, I brought back to their places, and caused them to dwell in a residence for all time
ù ilâni mât Šú-me-ri ù AkkadikiŠ á m, iluNabu-na'id a-na ug-ga-tim bel ilâni ú- Še-ri-bi a-na ki-rib Babili i-na ki-bi-ti iluMarduk belu rabû i-na Š á-li-im-tim 33 And the gods of Sumer and Akkad—whom Nabonidus, to the anger of the lord of the gods, had brought into Babylon—by the command of Marduk, the great lord,
i-na maŠ-ta-ki- Šu-nu ú-Še-Ši-ib Šú-ba-at tu-ub lib-bi kul-la-ta ilâni Š a ú-Še-ri-bi a-na ki-ir-bi ma-ha-zi- Šu-un 34 I caused them to take up their dwelling in residences that gladdened the heart. May all the gods, whom I brought into their cities,
û-mi-Ša-am ma- h ar iluBel ù iluNabu Š a a-ra-ku ume-ia li-ta-mu-ú lit-taŠ-ka-ru a-ma-a-ta du-un-ki-ia ù a-na iluMarduk beli-ia li-iq-bu-ú Ša mKu-ra-aŠ Šarri pa-li- hi-ka u mKa-am-bu-zi-ia mari- Šu 35 pray daily before Bêl and Nabû for long life for me, and may they speak a gracious word for me and say to Marduk, my lord, "May Cyrus, the king who worships you, and Cambyses, his son,
da [ . . . ] ib-Šu-nu lu-ú [ . . . ] ka-li-Ši-na Š ú-ub-ti ni-ih-tim ú-Še- Ši-ib [ . . . ] paspase u TU.KIR.HU
[ . . . ]
36 their [ . . . ] I permitted all to dwell in peace [ . . . ]

  • محمد رشیدیان سیکه وندی

این متن دومین مطلب آزمایشی من است که به زودی آن را حذف خواهم کرد.

زکات علم، نشر آن است. هر وبلاگ می تواند پایگاهی برای نشر علم و دانش باشد. بهره برداری علمی از وبلاگ ها نقش بسزایی در تولید محتوای مفید فارسی در اینترنت خواهد داشت. انتشار جزوات و متون درسی، یافته های تحقیقی و مقالات علمی از جمله کاربردهای علمی قابل تصور برای ,بلاگ ها است.

همچنین وبلاگ نویسی یکی از موثرترین شیوه های نوین اطلاع رسانی است و در جهان کم نیستند وبلاگ هایی که با رسانه های رسمی خبری رقابت می کنند. در بعد کسب و کار نیز، روز به روز بر تعداد شرکت هایی که اطلاع رسانی محصولات، خدمات و رویدادهای خود را از طریق بلاگ انجام می دهند افزوده می شود.

  • محمد رشیدیان سیکه وندی

این متن اولین مطلب آزمایشی من است که به زودی آن را حذف خواهم کرد.

مرد خردمند هنر پیشه را، عمر دو بایست در این روزگار، تا به یکی تجربه اندوختن، با دگری تجربه بردن به کار!

اگر همه ما تجربیات مفید خود را در اختیار دیگران قرار دهیم همه خواهند توانست با انتخاب ها و تصمیم های درست تر، استفاده بهتری از وقت و عمر خود داشته باشند.

همچنین گاهی هدف از نوشتن ترویج نظرات و دیدگاه های شخصی نویسنده یا ابراز احساسات و عواطف اوست. برخی هم انتشار نظرات خود را فرصتی برای نقد و ارزیابی آن می دانند. البته بدیهی است کسانی که دیدگاه های خود را در قالب هنر بیان می کنند، تاثیر بیشتری بر محیط پیرامون خود می گذارند.

  • محمد رشیدیان سیکه وندی